وب سایت پودمانی: یکی از سوالاتی که برای خیلی از دوستان پیش میاد این هست که اصلا طرح درس چیست ؟ و اینکه چطوری میتونند یک طرح درس آماده کنند. اصلا طرح درس چه لزومی دارد و سوالات متعدد دیگری که مرتبط با سوال طرح درس چیست ؟ می باشند. ما در این مقاله از سایت پودمانی به بررسی کامل طرح درس، انواع طرح درس، نحوه نوشتن طرح درس و … می پردازیم.
طرح درس چیست ؟ همه چیز درباره طرح درس| مراحل نوشتن طرح درس
طرح درس چیست ؟
طرح درس یک برنامه یا یک چهارچوب منظم و سازماندهی شده است. که معلم آن را طرح ریزی می کند تا:
- فرایند تدریس و آموزش را هدفمندانه شروع کند،
- با نظم پیش ببرد
- و به موقع، به پایان برساند.
همچنین طرح درس همانند یک نقشه راه می ماند که مسیر تدریس را مشخص می کند.
طرح درس به زبان ساده : تمامی اندیشه ها، مقدمه چینی ها و پیش بینی هایی که ، در ذهن معلم قبل از رفتن به کلاس شکل میگیرد ؛ اگر بر روی کاغذ نوشته شوند «طرح درس» نامیده می شود.
در واقع شما قبل از شروع سال تحصیلی در مورد کتابی که قرار است تدریس کنید سوالاتی در ذهن خود دارید که پاسخ آنها را می توان طرح درس کلی یا سالانه نامگذاری کرد.
سوالاتی که ممکن است در ذهن معلم باشد:
- حجم کتاب چقدر است؟
- کتاب را در چند جلسه در هفته باید تدریس کرد؟
- تعداد کل جلسات در طول سال چقدر است؟ (البته ایام تعطیل و امتحانات را باید کم کرد)
- امکانات کمک آموزشی ای که مدرسه دارد در چه حدودی می باشد؟
طرح درس به دو صورت طراحی می شود. طرح درس سالانه یا ترمی و طرح درس روزانه یا جلسه ای
اگر این اطلاعات برای شما مفید است و تمایل به دانلود هیمن اطلاعات بصورت یک فایل دارید کافی است بر روی دکمه زیر کلیک کنید.
طرح درس سالانه یا ترمی:
برنامه ای برای یک سال تحصیلی یا یک ترم درسی است که به صورت کلی تدوین می شود.
طرح درس روزانه یا جلسه ای
برنامه ای برای یک روز یا یک جلسه درسی است که به صورت جزئی تدوین می شود.
طرح درس چه کمکی به معلم میکند؟
معلم کتاب را به تعداد جلسات درسی تقسیم می کند و به این وسیله طرح درس کلی یا سالانه او مشخص می شود.
همچنین معلم برای هر فصل کتاب نیز باید طرح درس معینی داشته باشد که مهمترین طرح درسهایی است که معلم با آن سروکار دارد.
در این مورد معلم باید به سوالات مانند زیر پاسخ دهد:
- هدف کلی از تدریس این فصل چیست؟
- مفاهیم کلی این فصل کدامند؟
- جمعا چند جلسه برای تدریس و ارزشیابی این فصل اختصاص یافته است؟
- مفاهیم اساسی این فصل کدامند؟
- پیش دانسته های دانش آموزان قبل از شروع این فصل چیست؟
- برای یادگیری این فصل دانش آموز چه مطالبی را باید بداند؟
- سهم هر جلسه آموزشی چقدر است؟
- انتظارات آموزشی مربوط به این فصل چیست؟
یعنی دانش آموز در پایان این فصل باید توانایی پاسخ دادن به چه سوالاتی و یا انجام چه فعالیتهایی را داشته باشد.
پس از این مرحله معلم باید اجرای این درس را پیش بینی کند و طرح درس جلسه ای نیز باید سوالاتی مانند زیر را پاسخ داد:
- آیا همه دانش آموزان در کلاس حضور دارند؟(حضور و غیاب)
- آیا مطالب درس جلسه قبل را یادگرفته اند؟(پرسش کتبی و شفاهی)
- آیا پیش نیازهای درس را می دانند؟(پرسش کتبی و شفاهی)
- مفاهیم اساسی درس این جلسه کدامند؟
- برای هر یک از مفاهیم اساسی و سایر فعالیتهای کلاسی چند دقیقه از وقت را می توان اختصاص داد؟
- نحوه ارائه مطلب در کتاب خوب و رسا است یا نیاز به توضیحات و مثالهای بیشتر دارد؟
- چه فعالیتهای عملی برای برای رسیدن به مفهوم مورد نظر می تواند انجام گیرد؟ در صورت لزوم جهت فعالیت عملی چه ابزارها کمک آموزشی مورد نیاز است؟
- آیا دانش آموزان مطالب را فهمیده اند؟(ارزشیابی کلاسی به صورت پرسش شفاهی)
- دانش آموزان برای یادگیری بهتر چه فعالیتهایی را در خارج از مدرسه باید انجام دهند؟(تکلیف منزل)
- درس جلسه آینده چیست؟
در پایان هر ماه و یا پس از پایان هر فصل بهتر است یک ارزشیابی کتبی به عمل آید تا به کمک آن بتوان یادگیری دانش آموز را مورد ارزشیابی قرار داد و نارساییهای احتمال تدریس را کشف کرد و برای رفع آنها کوشید.
بنا بر این طرح درس می تواند بر اساس بازه زمانی و حجم مطالب مورد نظر جهت تدریس تقسیم بندی شود:
- طرح درس برای کل کتاب (سالانه)؛
- طرح درس برای نیم سال تحصیلی (طرح درس نیم سال)؛
- طرح درس ماهانه؛
- طرح درس هفتگی؛
- طرح درس روزانه (به ازای هر جلسه)؛
- و طرح درس برای هر فصل کتاب که از مهمترین هاست.
اهمیت و فواید استفاده از طرح درس : چرا طرح درس داشته باشیم؟
- استفاده بهینه از زمان
- تحقق بهتر اهداف درسی از نظر کمی و کیفی
- کاهش بی نظمی و هرج و مرج در کلاس
- ایجاد انگیزه در معلم و دانش آموزان
- افزایش اعتماد به نفس مدرس یا معلم
- ایجاد یادگیری عمیق تر و پایدارتر در دانش آموزان
- نهادینه شدن نظم و انضباط در فعالیت های دانش آموزان
نگارش طرح درس : نحوه نوشتن طرح درس
ما در این مطلب قصد نداریم یک جدول خام به شما بدهیم و به شما بگوییم که تمام درس ها و یا برنامه های درسی را در این جدول سازماندهی کنید.
و طرح درس خود را مطابق آن بنویسید.
زیرا ما معتقدیم که هر درس یا هر کتاب شرایط خاص خود را دارد و نمی توان همه ی درس ها را با یک فرمت مشترک برنامه ریزی کرد.
در عوض به شما نکاتی را آموزش خواهیم داد که در هنگام نگارش طرح درس روزانه و سالانه از آن ها استفاده کنید و کار خود را اصولی و استاندارد پیش ببرید.
نکاتی که در نگارش طرح درس سالانه باید رعایت کرد
- کل روزهای سال یا ترم را از روی تقویم بشمارید. سپس تعطیلات رسمی، را از آن ها کم کنید.
- مناسبت‌ها و مراسم‌های ملی و مذهبی را نیز در نظر بگیرید. زیرا بر ساعات درسی کلاس بسیار موثر هستند.
- ایام امتحانات را از روزهای اصلی کم کنید. زیرا در ایام امتحانات دیگر تدریسی نمی توان انجام داد.
- بهتر است زمان هایی را به جبران عقب افتادگی ها اختصاص دهید.
- بخشی از ایام ماقبل امتحانات را از برنامه‌ی خود حذف کنید تا به مرور و رفع اشکال اختصاص دهید.
- حواستان به روزهای ابتدای سال تحصیلی و روزهای بعد از تعطیلات عید نوروز باشد.
- زیرا در هر دو حالت، دانش آموزان پس از گذراندن تعطیلات بلند مدت به مدرسه آمده اند و آمادگی لازم برای فراگیری دروس جدید را مطابق میل شما ندارند.
- برنامه‌ی خود را کاملاً یک دست و همگن تدوین کنید.
- نه اینکه گاهی آن را آنقدر فشرده و سنگین کنید که همه اذیت شوند.
- و یا آنقدر برنامه را سبک کنید که کلاس از حالت واقعی خود خارج شود.
- برنامه‌ای متعادل تنظیم کنید. تا بتوانید علاوه بر آموزش، زمانی را به ارزشیابی، تفریح و بازبینی تکالیف نیز اختصاص دهید.
- بر محتوایی که قرار است تدریس کنید کاملا تسلط داشته باشید. تا در زمان بندی تدریس دروس به مشکل برنخورید.
- متاسفانه گاهی برخی از معلمان می گویند: «طرح درس میخوای چکار؟ برو جلسه‌ای دو صفحه درس بده، تا کتاب تمومشه!»
- این حرف کاملا اشتباه است.
- زیرا افراد با تجربه به خوبی می دانند که گاهی تدریس یک صفحه از کتاب ممکن است چند جلسه زمان نیاز داشته باشد.
- اما تدریس چندین صفحه ممکن است در یک جلسه به راحتی انجام شود.
نکاتی که در نگارش طرح درس روزانه باید رعایت کرد
- در اولین گام باید کتاب راهنمای تدریس را مطالعه کنید. تا با اهداف آن درس در سطوح مختلف آشنا شوید.
- لیستی از وسایل آموزشی و رسانه های آموزشی مورد نیاز خود تهیه کنید.
- نظیر: گچ، تخته، ماژیک، دست سازه ها، محتوای الکترونیکی ، دیتاپروژکتور و…
- زمانی از جلسه را به بیان اهداف رفتاری درس اختصاص دهید. (البته این کار باید متناسب با گروه سنی دانش آموزان انجام شود)
- زمانی را به ایجاد انگیزه و افزایش تمرکز دانش آموزان اختصاص دهید.
- دانسته های دانش آموزان را از پیش نیازهای مورد نیاز آن درس بسنجید تا نقطه‌ی آغاز تدریس را پیدا کنید.
- تدریس خود را با روش تدریسی که مناسب تر است آغاز کنید.
- زمانی هم به ارزشیابی تکوینی (حین تدریس) و ارزشیابی پایانی اختصاص دهید.
- تکلیف مربوط به درس جدید را ارئه دهید و تکالیف درس های گذشته را بازبینی کنید.
اگر این اطلاعات برای شما مفید است و تمایل به دانلود هیمن اطلاعات بصورت یک فایل دارید کافی است بر روی دکمه زیر کلیک کنید.
روش نوشتن طرح درس: چطور طرح درس بنویسیم؟
گام اول در نوشتن طرح درس
- مشخصات کلی:
ابتدا باید نام درس، موضوع درس، مدت جلسهأ شماره طرح درس، نام مدرسه، تعداد دانش آموزان، کلاس و دوره تحصیلی، نام معلم و تاریخ را در بالای صفحه کاربرگ طرح درس نوشته شود.
گام دوم در نوشتن طرح درس
2- مشخص کردن اهداف کلی، جزیی و رفتاری:
یک معلم آگاه هدفهای کلی و رفتاری موضوعی که قصد تدریس آنرا دارد مشخص می نماید.
1-2. هدفهای کلی:
یک هدف کلی، یک عبارت واحد است که وضعیت فراگیر را پس از دریافت یک عمل آموزشی توصیف می کند .
به عبارت دیگر هدفهای کلی آموزشی حاوی نتایجی هستند که معلم انتظار دارد، در اثر آموزشی که به دانش آموزان می دهد و فعالتیهایی از آنها برای یادگیری به عمل می آورند عاید آنان گردد.
این قبیل اهداف مهم هستند و در معرض تعبیرهای گوناگون قرار می گیرند.
2-2. هدفهای جزیی:
هدفهای کلی قابلیتهایی هستند که قرار است فراگیران پس از گذراندن مجموعه ای از تجارب یادگیری کسب کنند.
و چون این هدفها با واژه های کلی بیان می شوند معمولاً توضیح بیشتر ضروری است.
این توضیح از طریق ارایه مجموعه ای از هدفهای جزیی انجام می پذیرد.
3-2. هدفهای رفتاری:
پس از مشخص نمودن اهداف کلی و تجزیه آن به اهداف جزیی، اهداف رفتاری مطرح می گردد.
هدفهای رفتاری عبارتند از اعمال، رفتارها ، حرکات وآثاری که قابل مشاهده کردن ، شنیدن ، لمس کردن و قابل سنجش باشند.
این قبیل اهداف مشخص می سازند که دانش آموزان به هدفهای کلی رسیده اند.
برای طرح هدفهای رفتاری رعایت چهار ویژگی و مخاطب، فعل رفتاری، شرایط و معیار و درجه، ضروری می باشد.
گام سوم در نوشتن طرح درس
3- وسایل آموزشی:
انتخاب رسانه های مناسب منجر به آموزش مؤثرتر خواهد شد.
از یک رسانه آموزشی نمی توان در همه موقعیتهای آموزشی استفاده کرد.
هر موقعیت آموزشی رسانه خاص خود را طلب می کند.
بدون توجه به قابلیتهای رسانه های آموزشی در موقعیتهای مختلف، نمی توان از آنها استفاده مناسبی به عمل آورد.
برای شناسایی یک رسانه ی مناسب ، ابتدا باید به چند پرسش پاسخ داد.
این پرسشها عبارتند از:
- هدف از ایجاد ارتباط چیست؟
- چه کسی می خواهد ارتباط برقرار کند و چه ویژگیهایی دارد؟
- مخاطب ارتباط کیست؟
- چه میزان پذیرش دارد؟
- ویژگیهای او چیست؟
- شرایط زمانی و مکانی برقراری ارتباط چیست؟
- و برای انجام این کار چه امکاناتی وجود دارد؟
به طور کلی عوامل مؤثر در انتخاب رسانه ها عبارتند از:
- 1- نوع هدفهای آموزشی
- 2- ویژگیهای مخاطبان
- 3- روشهای فنون آموزشی
- 4- قابلیت رسانه برای انتقال پیام مورد نظر
- 5- جذابیت رسانه
- 6- کیفیت فنی هنری
- 7- عملی بودن و سهولت کاربرد
- 8- اقتصادی بودن.
گام چهارم در نوشتن طرح درس
4- روشهای تدریس:
با پیشرفت علوم و فنون و پیچیده شدن جوامع بشری ، نیازهای فردی اجتماعی نیز پیچیده تر می شود
و برای ارضای نیازهای پیچیده احتیاج به علوم و فنون پیچیده تر می باشد.
کسب علوم و فنون در سایه به کارگیری روشهای مفید و مؤثر ، جدیدو کارآمد در آموزش امکان پذیر است.
به همین دلیل به منظور نیل به اهداف آموزشی تعیین شده بهره گیری از روشهای تدریس و الگوهای تدریس متناسب با هدفهای درس و نوع مطالب و بحث، نوع کلاس، تعداد دانش آموزان و غیره روشها و الگوهای خاص مورد استفاده قرار می گیرد.
گام پنجم در نوشتن طرح درس
5- قبل از شروع درس:
هر معلمی قبل از شروع درس باید از حضور دانش آموزان آگاهی حاصل کند،
همچنین مطمئن شود که آنان از سلامت روحی و جسمی برای شروع درس آمادگی دارند،
زیرا دانش آموزان باید در آغاز درس احساس آرامش نمایند و مشتاقانه منتظر یاد گرفتن درس جدید باشند،
پیش از شروع درس جدید چنانچه از قبل تکلیفی برای دانش آموزان تعیین شده است مورد بازدید و بررسی قرار گیرد
و برنامه های دیگر با صلاحدید معلم انجام می گیرد.
ولی باید توجه داشت که کارهای قبل از شروع درس نباید زیاد طول بکشد زیرا طولانی شدن این مرحله از شور و شوق اولیه فراگیران می کاهد.
گام ششم در نوشتن طرح درس
6- ارزشیابی تشخیصی:
پیش از آغاز درس جدید معلم باید رفتار ورودی دانش آموزان را مشخص سازد دکترسیف معتقد است که : “رفتار ورودی بر آمادگی فرد برای یادگیری رفتاری تازه دلالت دارد.
به سخن دیگر آنچه کسی قبلاً یادگیرفته است یا آنچه برای شروع به یادگیری مطلبی تازه می بایست یادگرفته باشد رفتار ورودی او نامیده می شود”.
معلم قبل از شروع درس جدید باید اطمینان حاصل کند که دانش آموزان مطالب درس قبل ، به خصوص مطالبی که دانستن آنها برای درس جدید پیش نیاز محسوب می شود را می دانند.
به همین دلیل به هر طریق که لازم می داند از پیش دانسته های دانش آموزان ارزشیابی به عمل می آورد.
نوع ارزشیابی بستگی به نوع درس و هدفهای درسی می تواند از سئوال شفاهی تا آزمون کتبی متغیر باشد توجه به میزان اطلاعات قبلی دانش آموزان، از این بابت که سطح درس دادن براساس آن تنظیم شود، ضروری می باشد.
گام هفتم در نوشتن طرح درس
7- آماده سازی:
آماده سازی فعالیتی است که معلم از طریق آن سعی می کند ارتباط معنی دار بین تجربیات قبلی و انتظارات و نیازهای شاگردان با هدفهای آموزشی کلاس برقرار کند.
معلم پیش از آنکه مطلب اصلی را به دانش آموزان ارایه دهد باید ذهن و حواس آنها را برای آموختن درس جدید جلب نماید.
به طور کلی هدف از آماده سازی عبارت است از تمرکز بخشی حواس فراگیران، معرفی ضمنی غیرمستقیم موضوع درس به ایجاد علاقه و انگیزه و کنجکاوی در دانش آموزان برای یادگیری مطلب جدید.
معلمان مسئولان پدیدآوری موقعیتهایی هستند که در کارآموزان و دانش آموزان ایجاد انگیزه کنندو آنان باید موضوعات درس و سایر مواد آموزشی را به گونه ای آراسته و ترتیب دهند که نیازهای فراگیرندگان برآورده شود.
گام هشتم در نوشتن طرح درس
8- ارائه ی درس:
این قسمت اساس طرح درس را تشکیل می دهد و باید به کاملترین وجه تنظیم گردد. درس جدید باید بر پایه دانسته ها و تجارب قبلی دانش آموزان طراحی و ارایه گردد، بطوریکه ارتباط منطقی درس جدید با مرحله آماده سازی حفظ گردد.
مطالب ارایه شده باید دارای پیوستگی و نظم منطقی باشد معلم باید فعالیتهایی را که به روشها و فنون تدریس مربوط می شود
در ارایه درس به اختصار مشخص نمایدو تنها نام بردن از عنوان کلی روشها و الگوهای تدریس کافی نیست
بلکه لازم است نوع فعالیتهایی را که معلم می خواهد در جریان ارایه انجام دهد در این قسمت قید نماید.
گام نهم در نوشتن طرح درس
9- فعالیتهای تکمیلی:
انتخاب روش برای انجام فعالیتهای تکمیلی به موضوع و هدف درس بستگی دارد.
به عنوان مثال، اگر درسی که ارایه می شود به جمع بندی نیاز دارد معلم باید نوع آن را انتخاب کند،
آیا جمع بندی را به طور شفاهی انجام می دهد و یا به صورتهای دیگر و غیره.
چنانچه برای تکمیل درس تمرین لازم باشد باید نوع تمرین و چگونگی انجام آن در طرح درس مشخص گردد.
مثلاً اگر قرار است دانش آموزان تمرینهای کتاب را انجام دهند، باید تمرینهای مورد نظر با ذکر صفحه در طرح درس قید گردد.
گام دهم در نوشتن طرح درس
10- ارزشیابی تکوینی:
ارزشیابی تکوینی به معنای ارزشیابی در همه مراحل تهیه برنامه است.
در سراسر فرایند تدوین برنامه باید انجام ارزیابی پرداخت و در هیچ شرایطی نباید ارزیابی را وانهاد.
پس از پایان یافتن تدریس ، معلم از نتیجه ی کار خود و میزان آموخته های دانش آموزان ارزشیابی به عمل می آورد.
ارزشیابی تکوینی می تواند جزء فعالیتهای تکمیلی نیز به حساب آید مانند :
- بازدید دفترهای تمرین به منظور رفع اشکالهای موجود ،
- جمع آوری پاسخ های دانش آموزان در مورد سئوال مطرح شده در کلاس ،
- ثبت اشتباهات دانش آموزان در دفتر جبرانی
- و دقت در رفتارهایی که نشانه علاقه مندی و یا عدم علاقه دانش آموزان نسبت به درس نیز می تواند در ارزشیابی تکوینی قرار گیرد.
یک مثال برای طرح درس
معلم : با خوشرویی وارد کلاس می شود . سلام واحوالپرسی می کند.
دانش آموزان : جواب می دهند .
معلم : با نام خدا کار خود را شروع میکند از نماینده کلاس می پرسد آیا همه ی بچه ها حاضر هستند؟
نمایند ه کلاس :بله همه حاضر هستند .
معلم : بچه ها در جلسه گذشته قرار بر این شد که در مورد آثار تاریخی ویا هنرمندان تحقیقی به صورت گروهی انجام دهید .حالا آن را روی میز بگذارید تا گزارشهای شما را ببینم .
نماینده گروهها : کارهار تحقیقی خود را روی میز می گذارند. معلم : تحقیقات را نگا ه می کند و آنها را تشویق می کند .
معلم : بچه ها عزیز در س گذشته در باره چه چیزی بود ؟ دانش آموزا ن : آرش کمانگیر
معلم :چه بر سر آرش آمد ؟ دانش آموزان :جان خود را از دست داد .
معلم :آفرین بچه ها در س گذشته را خوب به یاد دارید . حالا از شما می خواهم که چشم های خود را ببندید ویکی از اشکال داخل جعبه بردارید .
دانش آموزان : هر کدام یکی از پازل هارا بر می دارند .
معلم : بچه ها به رنگ پشت پازل های خود نگاه کنید وروی میز همرنگ خود بنشینید .
دانش آموزان :به رنگ پازل هاخود نگاه می کنند وروی میز مربوط به رنگ خود می نشینند .
معلم : بچه ها برای خود سرگروهی انتخاب کنید .
دانش آموزان : پس از مشورت برای خود سرگروه انتخاب می کنند .
معلم :پازلها را در کنار هم قرار دهید و در مورد تصویر درست شده با هم ومشورت کنید .شما یک دقیقه وقت دارید این کاررا انجام دهید .
دانش آموزان : در گروه باکمک هم تصویررا درست می کنند .وبه مشورت در باره ی آن می پردازند .
معلم : وقت شما تمام شد. گروه سبز چی درست شده است ؟
نماینده گروه سبز : ارگ بم می باشد .
معلم :در کدام استان قرار دارد .
نماینده گروه :در کرمان
معلم : آفرین خیلی خوب جواب دادید . گروه قرمزشما چی درست کردهاید ؟
نماینده گروه قرمز :عکس حافظ است .
معلم :در باره حافظ چه می دانید ؟
نماینده گروه قرمز : یک از شاعران ایرانی بود وشعرهای زیادی دارد .
معلم : آفرین خوب بود چند تا دیگر از شاعرا نی که می شناسید نام ببر ؟
معلم :گروه زرد تصویر شما چه چیزی را نشان می دهد ؟
نماینده گروه زرد : تصویر سی و سه پل اصفهان است
معلم : آیاتا به حال سی وسه پل اصفهان را دیده اید در باره ان هرچه می دانید بگو ؟
دانش آموز: هرچه می داند می گوید . معلم : گروه را تشویق می کند .
معلم :گروه آبی تصویر شما در باره چیست ؟
نماینده گروه جواب می دهد . و…
معلم :بچه ها تصاویری که درست کردید روی میز خود بگذارید . گروه شما با نام این تصاویر می باشد .
معلم : بچه های عزیز حالا با وجود این تصاویر فکر می کنید درس جدید ما در باره چیست ؟
دانش آموزان : جواب های متفاوتی می دهند .
معلم : آفرین جواب های شما درست است ولی به همه ی این هایی که شما گفتید ثروت های ملی ایران گویند ودرس امروز ما در باره ی ثروت های ملی ایران می باشد .
معلم : چند تا از ثروت های ملی ایران که می شناسید نام ببرید ؟
دانش اموزان : جواب می دهند .
معلم :بچه ها فکر می کنید وظیفه ما در قبال این ثروت ها چیست ؟
دانش آموزان : نگهداری واستفاده درست از آنها می باشد .
معلم : تصاویری از ثروت های ملی از جمله دانش آموزان را روی تابلو نصب می کند .از یکی از بچه ها می خواهد که آنها را به دو دسته تقسیم کنند .
دانش آموز : پای تابلو می آید و آنها را به دو دسته تقسیم می کند . (در صورت اشتباه دانش آموز دیگری می اوریم )
معلم : بچه ها همه در گروه با هم فکر کنند مشورت کنند وبهترین عنوان برای این ثروتهای ملی انتخاب کنند ؟
دانش آموزان : با هم مشورت می کنند ونامی را انتخاب می کنند .
معلم : آفرین نام هایی که شما انتخاب کردید درست هستند . کارتها ی نام گذاری شده را نشان
دانش آموزان : ثروت های مادی – معلم : عنوان ها راد ربالای تصاویر قرار می دهد .
معلم : ازنماینده گروههایی که تحقیق انجام داده اند می خواهد که کارهای خودرا بطور خلاصه برای دانش آموزان بخوانند . ن
ماینده گروه :درباره تحقیق توضیح می دهد .
معلم :گروه را تشویق می کند .
دانش آموز :از بین برچسب های صد آفرین یکی را بدلخواه انتخاب می کند .
اگر این اطلاعات برای شما مفید است و تمایل به دانلود هیمن اطلاعات بصورت یک فایل دارید کافی است بر روی دکمه زیر کلیک کنید.
نمونه‌ای از طرح درس روزانه برای بخوانیم و بنویسیم اول ابتدایی
| مشخصات کلی | نام درس: بخوانیم و بنویسیم موضوع: ورزش پایه: اول ابتدایی نام معلم: نام مدرسه: مدت: ۲۰ دقیقه | ||
| هدفهای کلی | دانش‌آموزان در پایان این درس با نشانه و اهمیت ورزش آشنا می‌شوند. | ||
| هدفهای رفتاری | حیطه شناختی | دانش‌آموز با صدا و نشانه «و» آشنا می‌شود. حوزه واژگان ا با آشنایی کلمات کلیدی درس گسترش می‌یابد. صدای «و» را از صدای «او» در کلمات مختلف تشخیص می‌دهد. از ورزش و رشته‌های مختلف آن شناخت پیدا میکند. با فواید ورزش و تأثیر آن در سلامت آشنا می‌شود. | |
| حیطه نگرشی، عاطفی | در گروه نسبت به ایفای نقش و همکاری رغبت نشان دهد. با احساس و علاقه بیشتری به مفاهیم مربوط به ورزش گوش میکند. برای زیبا و درست نوشتن دقت کافی می‌نماید. از انجام فعالیت، نرمش موسیقی لذت می‌برد. جهت گسترش دایره واژگان خود علاقه‌مند می‌گردد. | ||
| حیطه روانی حرکتی | در درست کردن پازل توانایی پیدا میکند. مهارت نوشتن خود را تقویت میکند. توانایی به کار بردن درست کلمات در جمله‌بندی را کسب میکند. برای ابراز عقیده در گروه توانمند می‌شود. مهارت انجام حرکات ورزشی خود را تقویت میکند. | ||
| محورهای یادگیری و مطابقت با اهداف درس | هوش زبانی: به تکرار کلمات کلیدی و گفتگو در گروه مشغول می‌شود. موسیقی: با آهنگ و ریتمی که پخش می‌شود حرکات خود را انجام می‌دهد. منطق و ریاضی: اعداد ریاضی در شعر مربوط به ورزش و مفاهیم ریاضی دیگر را تکرار می‌نماید. فضایی: نشانه «و» را با انگشت در فضا می‌نویسد. بدنی و جنبشی: حرکات ورزشی را حین اجرای نقش انجام می‌دهد. طبیعت‌گرایانه: در محیط مناسب نسبت به انجام حرکات ورزشی اقدام می‌نماید. میان فردی: هماهنگی با افراد گروهش را یاد میگیرد. درون فردی: به نقاط ضعف و قوت خود در میزان یادگیری پی می‌برد. | ||
| نوع روش تدریس | مشارکتی، همیاری، ایفای نقش، گروهی، پرسش و پاسخ | ||
| وسایل مورد نیاز | کتاب درسی، تخته سیاه، گچ رنگی، گچ سفید، تخته پاک کن، توپ از بزرگ به کوچک، پازل ورزشی، پوستر ورزشی، سی دی آموزشی، دستگاه پخش، سوت، لباس ورزشی و خمیربازی | ||
| مدل کلاسی | دانش‌آموز با توجه به لزوم انجام کار گروهی، باید به صورت U بنشینند تا رو در روی هم باشند. همچنین در این صورت حرکت در کلاس راحت‌تر بوده و تسلط به فعالیت‌ها بیشتر می‌شود. به علاوه، دانش‌آموزان نیز نسبت به تابلو دید کافی به دست می‌آورند. | ||
| قبل از شروع درس | سلام و احوالپرسی با دانش‌آموزان، حضور و غیاب، دقت در وضع جسمانی، روحی و روانی دانش‌آموزان و رسیدگی به تکالیف دانش‌آموزان | زمان مورد نیاز: ۱ دقیقه | |
| ارزشیابی ورودی (تشخیصی) | پرسش از فراگیران در رابطه با درس جلسه قبل برای اطمینان از درک عمیق آنان نسبت به مفاهیم و مطالب درسی قبلی و آمادگی کافی آنان برای یادگیری درس جدید. مثال: استفاده از کارت‌های تندخوانی برای کلمات خوانده‌شده مانند مدیر، دبستان، کبوتر، توت و رسیدگی به تکالیف | زمان مورد نیاز: ۳ دقیقه | |
| آماده‌سازی و ایجاد انگیزه | ایجاد انگیزه در دانش‌آموزان از طریق فعالیتهایی مانند تماشای فیلم ورزشی، پوشیدن لباس ورزشی، صحبت درباره انواع ورزش، تماشای کلیپ ورزشی، پرسش از دانش‌آموزان درباره علایق ورزشی آنان، تماشای نمایش ورزشی و تصاویر مربوط به آن | ||
| ارائه درس جدید | فعالیت معلم | فعالیت دانش‌آموز | |
| تقسیم‌بندی دانش‌آموزان به صورت گروهی با توجه به علایق آنان به نوع ورزش، نمایش فیلم ورزشی، آشنایی دانش‌آموزان با انواع ورزش‌ها، نمایش انواع توپ، صحبت درباره انواع ورزش‌ها، انجام حرکات ورزشی، انجام نمایش به صورت پانتومیم، کامل کردن جورچین تصاویر ورزشی، بیان اهمیت ورزش به صورت نمایشی و نقش آن در سلامتی انسان، بخش کردن کلمات جدید، روخوانی از متن درس توسط خود دانش‌آموزان و خواندن شعر در مورد ورزش | انجام حرکات ورزشی توسط دانش‌آموزان به صورت نمایش، بیان علاقه به انواع ورزش‌ها توسط خود دانش‌آموزان، کامل کردن جورچین، نگاه کردن به نمایش، بیان نوع ورزش، کامل کردن نقاشی، رنگ کردن آن، نگاه کردن به تصاویر ورزشی، بیان اهمیت ورزش، نوشتن کلمات جدید، روخوانی از روی متن درس و خواندن گروهی شعر | زمان مورد نیاز: ۱۰ دقیقه | |
| ارزشیابی تکوینی | پرسش از دانش‌آموز در مورد درس جدید. مثال: ۱. کلمه «ورزش» را بخش کرده، صدایش را کشیده و بنویسد. ۲. کلمه ورزشکار، اسب‌سوار، دونده و کلمات جدید را بخوانند و بنویسند. ۳. درس را روخوانی کند. | زمان مورد نیاز: ۲ دقیقه | |
| فعالیتهای تکمیلی و تعیین تکلیف | جمع‌بندی | با اشاره به تصاویر و کلمات کلید و بحث درباره اهمیت ورزش به انجام فعالیتهایی در گروه می‌پردازند، کلمات خارج از درس و کتاب که نشانه «و» دارند نیز آورده می‌شوند و توسط بچه‌ها تکرار می‌شود. مانند گاو، میوه | زمان مورد نیاز: ۲ دقیقه |
| ارزشیابی تکمیلی | رفع اشکال دانش‌آموزانی که در خواندن اشکال دارند، دقت در رفتارهایی که نشانه علاقه‌مندی و عدم علاقه دانش‌آموزان می‌باشد و خواندن نشانه «و» با مصوت‌ها | ||
| تعیین تکلیف | تعیین یکسری فعالیت مکمل و فوق برنامه برای نمایش آنها در جلسات بعد. برای مثال تمرین بازی‌ها یا ورزش‌هایی خودشان در خانه انجام می‌دهند، کشیدن نقاشی مورد علاقه‌اش به کمک پدر یا مادر و پیدا کردن نشانه «و» از مجلات یا روزنامه‌ها و ارائه آن در کلاس – ختم جلسه |
نمونه‌ای از طرح درس سالانه یا ترمی فارسی پایه اول
| ماه | هفته | رئوس مطالب | هدف کلی | نکات قابل بیان |
| مهر | اول | نگاره ۱ – ۲ | آشنایی با نهاد خانواده، بچه‌ها آماده | آشنایی با نهاد خانواده، احترام گذاشتن به افراد خانواده، آشنایی با ابزارهای زندگی، رعایت بهداشت فردی، توانایی رسم خط از راست به چپ، توانایی تلفظ کلمات کلیدی |
| دوم | نگاره ۳ – ۴ | آشنایی با مدرسه و رفت و آمد | آشنایی با مقررات و قوانین عبور و مرور، آشنایی با نقش والدین، توانایی شناخت رنگ‌ها، توانایی رسم خط از پایین به بالا و بالعکس، توانایی انطباق تصاویر با کلمات، آشنایی با پرچم و توجه به رنگ‌های آن | |
| سوم | نگاره ۵ – ۶ – ۷ | آشنایی با کلاس و محیط‌های تفریحی، آشنایی با روستا | آشنایی با کلاس درس و قوانین آن، آشنایی با معلم و نقش او در آموزش، ایجاد ارتباط مؤثر با دیگر دانش‌آموزان، رعایت مقررات عمومی در بوستان، آشنایی با روستا و حیوانات اهلی، آشنایی با محصولات داخلی و فراورده‌های دست‌ساز | |
| چهارم | نگاره ۸ – ۹ – ۱۰ | آشنایی با باغ‌وحش، آشنایی با مسجد و مراسم نوروز | تقویت علاقه نسبت به حیوانات، توانایی تلفظ کلیدواژه‌ها، آشنایی با مسجد و قرآن، دقت و توجه به رعایت نظم و ترتیب، بهداشت در مسجد، آشنایی با آداب و رسوم مردم ایران در نوروز | |
| آبان | اول | درس آب، باران | شناخت حروف «آ» و «ب» | معرفی و آموزش صدا و نشانه «آ» و «ب»، تقویت توانایی خواندن و نوشتن صدای «آ» و «ب» در کلمات، توجه به استفاده آب در طبیعت |
| دوم | درس اَبر و باد | شناخت حروف «اَ» و «د» | معرفی و آموزش صدا و نشانه «اَ» و «د»، توانایی نوشتن شکل‌های مختلف صدای «اَ» و «د»، آشنایی با نقش ابر در چرخه آب، تأثیر باد در حرکت ابرها | |
| سوم | درس مدرسه، کلاس | شناخت حروف «م» و «س» | معرفی صدا و نشانه «م» و «س»، تشخیص صدای «م» و «س» در اول، وسط و آخر کلمات، احترام گذاشتن به مدرسه و اولیای آن | |
| چهارم | درس توت، تاب | شناخت حروف «او» و «ت» | معرفی صدا و نشانه «او» و «ت»، تشخیص صدا و شکل‌های مختلف «او» و «ت»، آشنایی با انواع میوه، همکاری در بازی‌های گروهی | |
| آذر | اول | درس مادر، نان | شناخت حروف «ر» و «ن» | معرفی صدا و نشانه «ر» و «ن»، تشخیص صداها در اول، وسط و آخر کلمات، آشنایی با نان و تولید آن، آشنایی با پدیده‌های ابر، باد و باران |
| دوم | درس ایران، سرباز | شناخت حروف «ای» و «ز» | معرفی صدا و نشانه‌های «ای» و «ز»، توانایی خواندن و نوشتن کلمات با این حروف، آشنایی با اقوام ایرانی، آشنایی با نقشه ایران | |
| سوم | درس استخر (اِ ِ) گوش شنوا (شـ ش) | شناخت حروف «اِ» و «ش» | آموزش صدا و نشانه «اِ» و «ش»، تشخیص صداها در جاهای مختلف کلمات، آشنایی با استخر و رعایت نکات ایمنی در آن | |
| چهارم | درس دریا (ی)، اردک (اُ) | شناخت حروف «ی» و «اُ» | معرفی صدا و نشانه «اُ» و «ی»، توانایی به کار بردن آنها در جاهای مختلف کلمات، توانایی ساخت جمله با کلمات معرفی‌شده، شناخت جانوران مختلف و زندگی آنها | |
| دی | اول | درس لک‌لک (کـ ک)، ورزش (و) | شناخت حروف «ک» و «و» | آموزش صدا و نشانه «ک» و «و»، آشنایی با ورزش و نقش آن در سلامتی، توانایی خواندن و نوشتن کلمات با حروف معرفی‌شده، جمله‌سازی |
| دوم | درس پرواز (پـ پ) و جنگل (گـ گ) | شناخت حروف «پ» و «گ» | آموزش صدا و نشانه «پ» و «گ»، تشخیص صدا در جاهای مختلف کلمات، آشنایی با جنگل و جانوران آن، ایجاد علاقه به حفاظت از آن، جمله‌سازی با کلمات، مرتب کردن جملات به هم ریخته | |
| سوم | درس روز برفی (فـ ف)، درخت (خـ خ) | شناخت حروف «ف» و «خ» | آموزش و معرفی صدای «ف» و «خ»، توانایی به کار بردن آنها در جاهای مختلف کلمه، مرتب کردن جملات، ساخت کلمه جدید با حروف معرفی‌شده، استفاده از لباس مناسب در روزهای سرد | |
| چهارم | درس همکاری (قـ ق)، گل (لـ ل) | شناخت حروف «ق» و «ل» | معرفی صدا و نشانه «ق» و «ل»، توانایی به کار بردن آنها در جاهای مختلف کلمه، جمله‌سازی با بیش از یک کلمه، ساخت کلمات جدید، همکاری بین اعضای خانواده، شناخت وسایل آشپزخانه و رعایت نکات ایمنی | |
| بهمن | اول | درس نارنج و برنج (جـ ج)، خروس خوش‌آواز (ُ-) | شناخت حروف «ج» و «اُ» استثنا | معرفی صدا و نشانه «ج» و «ُ-» استثنا، تشخیص صداها در جاهای مختلف کلمات، آشنایی با شالیزار، توجه کردن به نعمت‌های خداوند، تقویت روحیه سپاسگزاری از خداوند |
| دوم | درس مهتاب (هـ ه)، چشمه و چراگاه (چـ چ) | شناخت حروف «ه» و «چ» | معرفی صدا و نشانه «ه» و «چ»، آشنایی با چهار شکل «ه»، کلمه‌سازی، جمله‌سازی، آشنایی با چشمه، گیاهان و چراگاه، توانایی خواندن و نوشتن کلمات با حروف معرفی‌شده | |
| سوم | درس ژاله و منیژه (ژ)، کتاب‌خوانی (خوا) | شناخت حروف «ژ» و «خوا» | معرفی صداهای «ژ» و «خوا»، توانایی خواندن و نوشتن کلمات با حروف معرفی‌شده، ایجاد علاقه به مطالعه کتاب، آشنایی با گل‌ها و مراقبت از آنها | |
| چهارم | روان‌خوانی | شناخت حروف خوانده‌شده | آشنایی با حروف خوانده‌شده، توانایی کاربرد آنها در جاهای مختلف | |
| اسفند | اول | درس در بازار (ـ ّ)، صدای موج (صـ ص) | شناخت «ـ ّ» و «ص» | آموزش، معرفی صدا و تشخیص نشانه «ـ ّ» و «ص» در کلمات مختلف، آشنایی با بازار و مشاغل مختلف، تقویت روحیه سپاسگزاری و احترام متقابل به یکدیگر، آشنایی با دریا و فواید آن، آشنایی با حیوانات دریایی |
| دوم | درس سفر دلپذیر (ذ)، علی و معصوم (عـ ع) | شناخت حروف «ذ» و «ع» | تشخیص صداها در کلمات مختلف، توانایی خواندن و نوشتن کلمات با حروف خوانده‌شده، آشنایی با مناظر طبیعی مناطق مختلف، تقویت روحیه ثبت خاطرات آموزش و معرفی صدا و نشانه «ع»، توانایی خواندن و نوشتن «ع» در جاهای مختلف کلمه، برقراری روابط عاطفی و اجتماعی، تقویت روحیه نظم در کارها، ایجاد روحیه تفکر و تعمق در پاسخگویی، جمله‌سازی، مرتب کردن جملات، داستان‌نویسی با کلمات داده‌شده | |
| سوم | درس مثل خورشید (ثـ ث)، درس حلزون (حـ ح) | شناخت حروف «ث» و «ح» | آشنایی با شکل و صدای «ث» و بعضی از عوامل طبیعی مانند نور ماه مهتاب، واحد زمانی ثانیه، دوری از کثیفی و پاکیزه بودن آموزش صدا و نشانه «ح»، تشخیص نشانه «ح» در کلمات مختلف، آشنایی با زندگی حلزون، کامل کردن جملات | |
| چهارم | مرور و تکرار درس حلزون، کتاب‌خوانی، درس رضا (ضـ ض) | شناخت «ض» | خواندن و نوشتن یک شعر مثلاً از مجله رشد یا کتاب مناسب دیگر آموزش و معرفی صدا و نشانه «ض»، تشخیص نشانه‌ها در جاهای مختلف کلمات، اهمیت عیادت از مریض و احوالپرسی، آشنا کردن دانش‌آموزان با مسجد و آداب آن | |
| فروردین | سوم | مرور و یادآوری درس لاک‌پشت و خواندن درس خاطرات انقلاب | شناخت صدا و نشانه «ط» | آموزش صدا و نشانه «ط»، آشنایی با انقلاب اسلامی، اهمیت وحدت و همدلی در پیروزی انقلاب، کامل کردن جملات ناقص، آشنایی با آبگیر و گرما، علت خشک شدن آبگیر، دوستی، همراهی |
| چهارم | درس مرغابی‌ها (غـ غ)، درس آزاد | شناخت و معرفی صدا و نشانه «غ» | تقویت روحیه همکاری و کمک به دیگران، تشخیص نشانه در کلمات مختلف، رعایت ادب و احترام هنگام سخن گفتن، جمله‌سازی، مرتب کردن جملات و به موقع صحبت کردن | |
| اردیبهشت | اول | درس پیامبر مهربان «ظ» | شناخت صدا و نشانه «ظ» | آموزش صدا و نشانه «ظ»، آشنایی با اعیاد مذهبی مانند عید مبعث، عید قربان و غیره، تشخیص نشانه «ظ» در کلمات مختلف، آشنایی با پیامبر وعید مبعث، شناخت مکه به عنوان خانه خدا |
| دوم | روان‌خوانی | ـــ | شناخت مطالب آموخته‌شده | |
| سوم | مرور و تمرین | ـــ | شناخت مطالب آموخته‌شده و رفع اشکالات احتمالی | |
| چهارم | مرور و تمرین | ـــ | شناخت مطالب آموخته‌شده و رفع اشکالات احتمالی |
ممنون از مطالبی که گذاشتید بسیار مفید و آموزنده بودن و اسفاده کردیم. بازم تشکر میکنم از زحماتتون
سلام خیلی ممنون خیلی خوب توضیح دادید.
خیلی عالی بود
امکان خرید و دانلود هست؟اگر میشه راهنمایی کنید
سلام ..خواهش می کنم ..نمونه طرح درس ها در هر پایه در بخش محصولات آموزشی قرار دادم
با سلام
ممنون از مطالب مفیدتان
سلام ممنون بسیار مفید بود، امکانش هست یک نمونه طرح درس هنر برای پایه ابتدایی بزارید. ممنون میشم.
سلام ان شالله
سلام وقتتون بخیر،طرح درس الگوی سیستمی رو هم کاش میذاشتین،
سلام ..وقت بخیر ..مربوط به رشته خیاطی هست؟
بسیااااااااااار عاااااااااااااااااالی
سپاس گذاریم از مقاله مفیدتون
خسته نباشید💐
سلام
کاش نمونه طرح دروس مختلف رو هم میگذاشتید
سلام و عرض ادب و احترام..طرح درس چه درسی مدنظر شماست براتون بذاریم؟
درس مطالعات اجتماعی ابتدایی
سلامممنون ار نگاه شما..ان شالله مفید واقع شده باشه
ممنون خیلی خوب بود
سلام خدمت شما..خواهش..ان شالله مفید بوده باشه براتون